De wereld achter boilerplates: de klachtplicht in de overnamepraktijk

In overnamecontracten wordt vaak gebruikgemaakt van boilerplates. Boilerplates is een verzamelterm voor gebruikelijke bepalingen in een overnamecontract die niet gaan over de onderneming als zodanig en min of meer standaard voorkomen. Achter deze gebruikelijke bepalingen zit vaak meer verscholen dan men in eerste instantie zou verwachten. Een voorbeeld van een boilerplate, de klachtplicht, wordt in deze blog behandeld. Ter illustratie is hieronder een voorbeeld van een klachtplichtbepaling opgenomen: 

“Indien koper verkoper niet binnen 30 werkdagen nadat zij met een inbreuk bekend is geraakt heeft geïnformeerd, dan komt de aansprakelijkheid van verkoper niet te vervallen behalve voor zover de schade daardoor is toegenomen. Partijen sluiten hierbij de toepassing van artikel 7:23 en 6:89 BW uit.”

De conformiteitsregeling en de klachtplicht

Bij een koopovereenkomst is het uitgangspunt volgens artikel 7:17 Burgerlijk Wetboek (BW) dat een verkochte zaak aan de overeenkomst moet beantwoorden. Of de zaak aan de overeenkomst beantwoordt, is afhankelijk van de verwachtingen die de koper gelet op alle omstandigheden van het geval mocht hebben van de zaak. Dit wordt ook wel de conformiteitsregeling genoemd. Als het gekochte product aan de overeenkomst beantwoordt, is er sprake van conformiteit. Is dat niet het geval, dan wordt gesproken van non-conformiteit. Als er sprake is van non-conformiteit, dan moet de koper hierover op tijd klagen bij de verkoper. Volgens artikel 6:89 BW en 7:23 BW dient dit te gebeuren binnen bekwame tijd nadat de koper het gebrek heeft ontdekt of had behoren te ontdekken. Als de koper niet op tijd klaagt, verliest hij zijn recht om de verkoper aan te spreken voor het gebrek. 

De wetsartikelen over de klachtplicht zijn voor niet-consumentenkopen van regelend recht. Dit houdt in dat de contractspartijen mogen afwijken van wat er in de wetsartikelen is bepaald. In de overnamepraktijk wordt de klachtplicht regelmatig nader ingevuld door te bepalen wat ‘binnen bekwame tijd’ precies inhoudt of wordt er van afgeweken door een eigen klachtplichtregeling overeen te komen. 

Meer weten over dit onderwerp? 

Wij staan je graag te woord. Wil jij weten of de biolerplates van een overnamecontract op orde zijn voor een fusie of overname? Tobias helpt je graag verder. 

Contact Tobias

De klachtplicht ongeregeld laten in een overnamecontract

Als partijen in het overnamecontract van bedrijfsovernames niks overeenkomen over de termijn voor eventuele klachten, moet er naar alle omstandigheden van het geval gekeken worden om te bepalen of er tijdig is geklaagd. In overeenkomsten tot de verkoop van aandelen worden vrijwel altijd garanties opgenomen ten aanzien van de te verkopen onderneming. Aan deze garanties wordt dan (vaak) ook een geldigheidsduur toegekend. Als er naast de geldigheidsduur van de garanties niets is afgesproken over een plicht van de koper om tijdig te klagen, wordt aangenomen dat de klachttermijn gelijk is aan de garantieduur, zo blijkt uit de rechtspraak. In het geval dat aan de garanties in het overnamecontract een lange geldigheidsduur is toegekend, is dit zeer nadelig voor de verkoper. Om dit te voorkomen is het aan te raden specifieke bepalingen op te nemen over de termijn die de koper heeft om te klagen.

De termijn van de klachtplicht nader invullen in een overnamecontract

Als partijen enkel de termijn van de klachtplicht wensen in te vullen, kunnen zij dit doen door een klachttermijn op te nemen. Daarnaast kunnen zij aangeven dat de overeengekomen termijnen waarbinnen garantieclaims kunnen worden ingediend, specifiek bedoeld zijn om af te wijken van de termijnen genoemd in artikelen 6:89 en 7:23 BW. Als partijen een vage klachttermijn overeenkomen, zoals ‘zo spoedig mogelijk na ontdekking van het gebrek’ wordt er wederom gekeken naar de omstandigheden van het geval om de termijn te bepalen. Wanneer er een duidelijke termijn is overeengekomen, zoals ‘binnen veertien dagen na ontdekking van het gebrek‘ is deze termijn leidend. 

Wat als er niet tijdig geklaagd wordt

Als er verder niks is geregeld over de sanctie van het overschrijden van de klachttermijn, wordt aangesloten bij de wettelijke sanctie. Dit houdt in dat als de koper niet binnen de afgesproken termijn klaagt, zijn recht op schadevergoeding vervalt. Voor veel kopers is dit onaanvaardbaar. Daarom wordt in veel overnamecontracten de wettelijke klachtplichtregeling geheel uitgesloten. Er wordt dan niet alleen van de klachttermijn afgeweken, maar ook van de sanctie (zie de voorbeeldbepaling eerder in de tekst). 

Een voorbeeld van een mildere sanctie dan het verval van recht is dat wordt opgenomen dat er geen verval van recht geldt, maar dat de verkoper niet aansprakelijk is voor de schade die is ontstaan als gevolg van de te late klacht (zie voorbeeldbepaling). Een andere optie is dat niet tijdig klagen gevolgen heeft voor de bewijslevering. Hierbij kan men denken aan het omkeren van de bewijslastverdeling in het geval de koper te laat is met klagen. 

Voornemens een bedrijf te (ver)kopen?

Ook al zijn boilerplates ‘slechts’ gebruikelijke bepalingen, ze vereisen desalniettemin de aandacht van een deskundige. Voor het opstellen van overnamecontracten is het daarom verstandig om een specialist in te schakelen. De advocaten van JPR hebben ruime ervaring met fusies en overnames. Wij staan klaar voor zowel kopersbegeleiding als verkopersbegeleiding. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.