Arbeidsrecht
4 juli 2017

JPR Vakantie-nieuwsbrief

Sjoerd van der Vegt
Vakantie-nieuwsbrief | JPR Advocaten

Voor velen begint binnenkort weer de zomervakantie. Om goed voorbereid de vakantieperiode in te gaan, zetten wij de antwoorden op de meest gestelde vragen over vakantie binnen het arbeidsrecht voor u op een rij.

Wat is het verschil tussen wettelijke vakantiedagen en bovenwettelijke vakantiedagen?

Een werknemer verwerft jaarlijks aanspraak op vakantie van vier maal de overeengekomen arbeidsduur per week. Dit zijn de wettelijke vakantiedagen. Bij een fulltime dienstverband komt dit neer op 20 vakantiedagen. De meeste werknemers verwerven per jaar echter meer vakantiedagen. Dit meerdere zijn de bovenwettelijke vakantiedagen. Voor het opnemen en vervallen van bovenwettelijke vakantiedagen gelden vaak andere regels. 

Bouwt een werknemer vakantiedagen op terwijl hij ziek is?

Zolang een werknemer recht heeft op loon, bouwt de werknemer vakantiedagen op. Dus ook als de werknemer ziek is. Ook in een aantal gevallen dat de werknemer geen recht op loon heeft, verwerft de werknemer vakantiedagen. U moet dan denken aan vakbondswerk of onbetaald verlof op grond van de wet Arbeid en Zorg. Ten aanzien van bovenwettelijke vakantiedagen kan hiervan worden afgeweken.

Hoe worden vakantiedagen vastgesteld?

Uitgangspunt is dat de werkgever moet instemmen met de verlofaanvraag van de werknemer. De werkgever kan bezwaar maken indien sprake is van gewichtige redenen die zich daartegen verzetten. Daarvan is uitsluitend sprake indien de aangevraagde vakantie ernstige problemen oplevert voor de bedrijfsvoering.

De werkgever motiveert zijn bezwaren binnen twee weken na ontvangst van de vakantieaanvraag. Laat de werkgever niets van zich horen, dan staat de vakantie vast.

Binnen sommige bedrijven of branches bestaan collectieve vakanties. In de CAO of arbeidsovereenkomst is dan (gedeeltelijk) voorzien in de vaststelling van de vakantie. Dan dient de werknemer in ieder geval in die periode de vakantie op te nemen.

Kan de werkgever een verleend vakantieverlof intrekken?

Het kan voorkomen dat de werkgever heeft ingestemd met een verlofaanvraag, maar dat zij daar op terug moet komen. De werkgever kan haar instemming dan intrekken. Wel moet dan sprake zijn van gewichtige redenen. De werkgever moet overleg voeren met de werknemer en de werknemer bovendien schadeloos stellen voor de schade als gevolg van het wijzigen van het vakantieverlof.

Wat gebeurt er met vakantiedagen als een werknemer ziek wordt tijdens de vakantie?

Wordt een werknemer ziek tijdens vakantie, dan gelden de dagen dat de werknemer ziek was niet als vakantie, tenzij de werknemer daarmee op dat moment instemt. Ten aanzien van bovenwettelijke vakantiedagen mag wel op voorhand worden overeengekomen dat vakantiedagen waarop een werknemer ziek is, gelden als vakantiedagen.

Het is lastig om op afstand vast te stellen of een werknemer ziek is. Leg daarom vast dat de werknemer zich direct ziek dient te melden bij de leidinggevende. Vraag aan de werknemer eveneens om een arts te bezoeken en te vragen naar een in het Engels gestelde doktersverklaring. De werknemer kan deze dan terug in Nederland ter hand stellen aan een bedrijfsarts. Zo kan de bedrijfsarts het recht op loondoorbetaling bij ziekte beter vaststellen.

Mag de werkgever ziektedagen als vakantiedagen aanmerken?

Ook hier geldt de hoofdregel dat dit uitsluitend mag indien de werknemer daarmee op het moment zelf instemt. Die instemming kan de werknemer uitsluitend verlenen voor de bovenwettelijke vakantiedagen.

Ten aanzien van de bovenwettelijke vakantiedagen kan de werkgever  op voorhand in bijv. de arbeidsovereenkomst vastleggen dat ziektedagen worden aangemerkt als vakantiedagen.

Merkt een werkgever ziektedagen aan als vakantiedagen en wordt de werknemer bovendien tijdens vakantie ziek en worden deze dagen ook als vakantiedagen genoteerd, dan dienen deze dagen bij elkaar op te worden geteld. Het totaal mag niet meer bedragen dan de bovenwettelijke vakantiedagen die in dat jaar zijn opgebouwd.

Mag de werkgever een werknemer ontslaan als hij na vakantie niet op zijn werk verschijnt?

Doorgaans is het antwoord op deze vraag “nee”.

Het komt geregeld voor dat een werknemer als gevolg van een gebeurtenis die niet in zijn invloedssfeer ligt, niet in staat is terug te reizen vanaf de vakantiebestemming. Te denken valt aan stakingen en weersomstandigheden.

Met de werknemer kan dan worden afgesproken dat deze dagen ook als vakantiedagen worden aangemerkt. Indien het verlofsaldo onvoldoende is, kan de werkgever een beroep doen op het uitgangspunt ‘geen arbeid geen loon’. Stakingen in het buitenland of weersomstandigheden tijdens vakantie komen in redelijkheid niet voor rekening van de werkgever.

Ook kan sprake zijn van een medische oorzaak. Dan moet worden geoordeeld of werknemer al dan niet als gevolg van ziekte niet in staat is zijn werkzaamheden te verrichten.

In deze situaties is een beëindiging van de arbeidsovereenkomst niet aan de orde.

Dit is echter anders indien de werknemer zonder instemming van de werkgever een aantal dagen/weken aan zijn vakantie plakt.

Welke vakantiedagen worden het eerst afgeschreven van het vakantietegoed, wettelijke of bovenwettelijke, de oudste of de nieuwste?

Werknemer dient jaarlijks in staat te worden gesteld in ieder geval de wettelijke vakantiedagen op te nemen. Dit betekent dat indien een werknemer vakantiedagen opneemt, hij eerst de oudste wettelijke vakantiedagen opneemt en vervolgens de nieuwste. Daarna volgen pas de niet-wettelijke vakantie dagen. Ook hier geldt dat de werknemer de oudste vakantiedagen het eerste opneemt.

Dit is uitsluitend anders indien dagen worden afgeschreven op basis van specifieke bepalingen die uitsluitend gelden voor bovenwettelijke vakantiedagen.

Wettelijke vakantiedagen vervallen zes maanden na het vakantiejaar waarin deze dagen zijn opgebouwd, tenzij de werknemer redelijkerwijze niet in staat is geweest de dagen op te nemen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij volledige arbeidsongeschiktheid, waarbij de werknemer is vrijgesteld van re-integratieverplichtingen.

Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren vijf jaren na de laatste dag van het kalenderjaar waarin deze zijn ontstaan. De werkgever moet dus goed bijhouden welke dagen zij in welke volgorde afschrijft.

Mag een werknemer vakantiedagen meenemen naar zijn nieuwe werkgever?

De wet voorziet in de mogelijkheid om vakantiedagen mee te nemen. De oude werkgever betaalt het vakantiedagensaldo uit. De nieuwe werkgever is verplicht de werknemer over het tijdvak, waarop deze uitbetaling betrekking heeft, vakantie te verlenen zonder behoud van loon. Ten aanzien van bovenwettelijke vakantiedagen kan hiervan worden afgeweken.

Uiteraard zijn ook andere vragen denkbaar. Mocht u die hebben, neem dan contact met ons op.

Hebt u al gehoord over het JPR HR-Portaal?

Gerelateerde berichten

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Ontvang als eerste alle relevante juridische ontwikkelingen.