Nagenoeg iedere ondernemer heeft een bankrekening of een financiering. Het is helaas niet vanzelfsprekend dat je deze behoudt. Banken kunnen de relatie beëindigen op basis van hun voorwaarden. In deze blog delen we onze ervaringen met (het beëindigen van bankrelaties vanwege) klantintegriteit.
Wat is klantintegriteit?
Op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft) moeten banken goed weten wie haar klanten zijn. Daarnaast is er de Wet op het financieel toezicht (Wft). Op basis van deze wet en verbonden regelgeving moeten banken onder andere zorgen voor een beheerste en integere bedrijfsvoering. Een belangrijk onderdeel en actueel onderwerp is klantintegriteit.
Klantintegriteit is een ruim begrip. Het kan (bijvoorbeeld) betrekking hebben op situaties dat een ondernemer zich niet gedraagt zoals verwacht, transacties van de ondernemer moeilijk te verklaren zijn, er negatieve berichtgeving is over de onderneming of dat de bedrijfsvoering onduidelijk is. Het handelen wordt veelal gekoppeld aan (mogelijk) witwassen en de impact op de stabiliteit en integriteit van het financiële stelsel.
Om een klant te (leren) kennen, verrichten banken onderzoek. Het onderzoek bestaat onder andere uit het stellen van vragen aan klanten. De vragen gaan over wie de klant is. Soms vragen banken ook documenten bij hun klanten op. Daarnaast wordt er gezocht in openbare bronnen.
Banken baseren de frequentie en de mate van intensiviteit van het onderzoek op basis van risicofactoren. Risicofactoren kunnen van onder andere de sector waarin de onderneming actief is, land waar je zaken meedoet en mate van cash afhankelijk zijn.
Moet je meewerken aan een klantonderzoek?
De verplichting om klantonderzoek te doen vloeit voort uit de wet. Die wet is geschreven voor banken. Voor medewerking aan het klantenonderzoek kunnen banken zich daarom niet alleen beroep doen op de wet. Dit blijkt ook uit een recente uitspraak van rechtbank Den Haag.
In de toepasselijke algemene voorwaarden is in de meeste gevallen een verplichting opgenomen om mee te werken aan het verstrekken van informatie. Daarnaast moeten contractpartijen zich naar elkaar ‘redelijk en billijk’ opstellen. Dit kan je zo toepassen dat je elkaar in staat moet stellen om wetgeving na te komen.
Waar gaat het mis?
We zien het bij klantonderzoeken regelmatig misgaan. Een veelvoorkomend aspect is een gebrek aan duidelijke communicatie tussen de ondernemer en de bank. De bank lijkt zich soms niet te realiseren dat een ondernemer bezig is met ondernemen en de vragen als onduidelijk, overbodig en moeilijk kan ervaren. Er wordt soms ook het onmogelijke gevraagd qua informatieaanlevering. Daarnaast vergt in sommige situaties een klantonderzoek veel capaciteit. Capaciteit die een ondernemer niet heeft en daardoor kan het langer duren dan de bank graag wil.
Dit leidt soms tot het niet meewerken aan het klantonderzoek dan wel dat de bank dat als zodanig ziet.
Wanneer gaat de bank tot beëindiging over?
Als jij niet meer meewerkt aan het klantonderzoek, dan moet de bank tot beëindiging van de klantrelatie overgaan. Dat doet de bank ook als er sprake is van witwassen of terrorismefinanciering.
De opzegging door de bank is gebaseerd op de algemene voorwaarden. De rechter toetst de opzegging door de bank terughoudend en kijkt naar de omstandigheden op het moment van de opzegging.
Wat moet ik als ondernemer nu doen?
Het is belangrijk om open contact met elkaar te houden tijdens het klantonderzoek. Het is een punt dat in de praktijk vergeten wordt. Partijen groeien uit elkaar, komen deadlines niet na en hebben geen oog meer voor elkaars belangen. Open contact kan helpen. Ook bij herstel van een relatie.
Wanneer er schriftelijk contact plaatsvindt, zorg er dan voor dat mails goed bewaard blijven. Maak ook van eventuele meetings en telefoongesprekken een notitie. Dat is handig voor het geval er toch een procedure mocht komen. Dan weet je wat wanneer gebeurde.
Een klantonderzoek is ook een goed moment om (toch) te kijken naar je onderneming. Kijk naar processen die je kan verbeteren, bepaal met wie je zaken wilt doen en misschien overweeg je een herstructurering.
Neem contact op met JPR advocaten
Raadpleeg tijdig een deskundige om je strategie te bepalen, correspondentie te voeren of het tijdig starten van een procedure. Vaak maakt vroegtijdig advies het verschil. Neem vrijblijvend contact op met de ondernemingsrecht advocaten van JPR om de mogelijkheden te bespreken.
Vera Rhebergen-Vaags
Eva Lammers