De krapte op de arbeidsmarkt is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Hoe kan je als verkoper ervoor zorgen dat je belangrijkste werknemers (zogenaamde ‘sleutelfiguren’) meeprofiteren van de verkoop van jouw bedrijf? En, misschien nog belangrijker, dat zij bij een overname, de onderneming niet verlaten. Hoe zorg je er aan de andere kant als koper voor dat deze werknemers verbonden blijven aan de onderneming? Zij zijn immers essentieel voor het succes van het over te nemen bedrijf.
Bij een fusie of overname hebben zowel de verkoper als de koper hetzelfde belang. Zij willen dat de belangrijkste werknemers zich voor een langere periode committeren aan de onderneming. Laat de sleutelfiguren in dat geval direct participeren in het succes van het bedrijf. Geef hen certificaten of aandelen.
Participatie van de verkoper na overname
Het komt regelmatig voor dat de verkopers na een overname gaan participeren in de kopende entiteit. Kortgezegd komt het erop neer, dat de verkopers aandeelhouder van de koper worden. Zo blijven zij indirect aandeelhouder van hun eigen bedrijf – ook na de overname. Zij delen dus mee in de winsten van de onderneming. Kan dit ook worden toegepast op de eerdergenoemde sleutelfiguren?
In de praktijk
In de praktijk wordt een participatie van de belangrijkste werknemers vormgegeven door middel van het uitgeven van certificaten van aandelen via een Stichting Administratiekantoor (ofwel STAK). Hoe werkt dit? Koper en verkoper spreken af dat de koper een gedeelte van haar aandelen overdraagt/uitgeeft aan een (op te richten) STAK. De door de STAK gehouden aandelen worden omgezet in certificaten die worden uitgegeven aan de sleutelfiguren. Een certificaat geeft (indirect) het recht om winsten te ontvangen van de onderneming, via de koper. De participanten delen zo mee in de winst die ze mede zelf hebben gegenereerd.
Afspraken tussen partijen
Tussen de sleutelfiguren, de STAK en de koper gelden bepaalde afspraken. Die worden vastgelegd in de administratievoorwaarden. Voorbeelden zijn afspraken over de winstdeling, zeggenschapsrechten en rechten bij ontbinding van de STAK. Vaak wordt ook gebruik gemaakt van een werknemersparticipatieplan. Daarin wordt bepaald wat er gebeurt als een werknemer ontslag neemt of de certificaten wil overdragen aan een ander.
Rol van de sleutelfiguren bij een overname
Sleutelfiguren hebben veel kennis over de ins en outs van de onderneming (en haar deelnemingen). Zij vervullen vaak operationele rollen terwijl de DGA meer een sturende en toezichthoudende rol heeft. Het komt daarom voor dat naast een grootaandeelhouder een sleutelfiguur ook betrokken is bij een overname en voorwerp is van de onderhandelingen.
Conclusie
Een participatie van sleutelfiguren in de onderneming brengt voor zowel de verkoper als de koper voordelen mee. Voor de verkoper geldt dat hij zijn werknemers kan belonen voor hun inzet en loyaliteit. De koper kan er op deze manier voor zorgen dat de sleutelfiguren aan de onderneming verbonden blijven. Hij weet dat de kennis en kunde waarover zij beschikken binnen de onderneming blijft. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt geen overbodige luxe.
Overweeg je jouw sleutelfiguren te betrekken bij een overname via certificering? Neem dan gerust contact op met het Fusie en Overnameteam van JPR Advocaten om de mogelijkheden te bespreken.
Albert Jan Boer
Wouter te Woerd
Marjolein Meijer