In een recent gepubliceerd vonnis boog de rechtbank zich over een column van Metro waarin eiser wordt beschuldigd van seksueel wangedrag. Naar aanleiding hiervan is de Telegraaf Media Groep (‘TMG’) veroordeeld tot een schadevergoeding van € 10.000,00. In dit artikel wordt het vonnis nader besproken.
Mediaberichten
Sinds 2013 verschenen over een bekend cabaretier diverse mediaberichten, waarin deze cabaretier wordt beschuldigd van seksueel wangedrag. In vrijwel alle berichten, op één bericht na, wordt de naam van de cabaretier niet genoemd, maar vele lezers weten wel wie wordt bedoeld.
In deze berichten werd beschreven hoe de cabaretier een vrouwelijk slachtoffer zou hebben behandeld en welke verwondingen deze vrouw hieraan zou hebben overgehouden. Ter illustratie zij verwezen naar het volgende citaat:
"Ik werd opgetild, over een hek geworpen als een gevild schaap, gebeten, zo hard aan mijn haren getrokken dat mijn hoofd naar achteren klapte en ruw aangerand. Hij won. Ik riep ‘nee’. Niemand luisterde.
De politie zei dat ik goed moest nadenken over de consequenties van een aangifte. De fysiotherapeut zei dat ik twee ontstoken ruggenwervels had en de pijn nog wel even zou voelen. Mijn rug zeurt ruim twee jaar later nog steeds. De psycholoog zei dat ik mezelf een proces moest besparen. Mijn vriendinnen riepen dat ik hem naar de rechtszaal moest slepen. Maar mijn geweten zei dat ik niemand wilde beschadigen en dat hij gewoon moest stoppen met meisjes belagen. Ik vertelde hem wat hij precies had [verpest]. Hij zei dat ‘ie geen tijd had voor gejank, rechten had gestudeerd en me kapot zou maken in een rechtszaak. Iets zei me dat dit wellicht niet zo’n empathisch persoon was."
[aanpassing door auteur]
Procedures volgen
De cabaretier start een kort geding tegen TMG. TMG dient de mediaberichten over de cabaretier te verwijderen. Op 12 februari 2017 is een tweet geplaatst waarin subtiel werd gerefereerd naar de daden waarvan de cabaretier werd beschuldigd. Hierop start de cabaretier een procedure.
Oordeel rechtbank
De rechtbank weegt de vrijheid van meningsuiting af tegen het recht op privacy van de cabaretier. De rechtbank bevestigt dat aan journalisten een grote mate van vrijheid toekomt om hun persoonlijke mening te geven. Deze vrijheid heeft ook zijn grenzen, waaronder in het geval bepaalde beschuldigingen onvoldoende steun vinden in het feitenmateriaal.
De rechtbank constateert dat tegen de cabaretier geen aangifte is gedaan en dat de beschuldigingen van deze cabaretier in een publieke context zijn gestaakt. De cabaretier is ook niet strafrechtelijk vervolgd voor hetgeen hij is beschuldigd. Verder bestaat onvoldoende feitenmateriaal waaruit blijkt dat de cabaretier zich schuldig zou hebben gemaakt aan seksueel wangedrag. Alhoewel de naam van de cabaretier niet is genoemd, zijn de mediaberichten over deze cabaretier uiteindelijk wel tot hem te herleiden. Deze herleidbaarheid tot de cabaretier brengt met zich dat TMG zich had moeten weerhouden van de mediaberichten in kwestie. Door dit niet te hebben gedaan handelt TMG onrechtmatig.
Schadevergoeding
De cabaretier leidt hierdoor (reputatie)schade. TMG dient deze schade te vergoeden. Bij de begroting van de schadevergoeding acht de rechtbank kort gezegd de volgende omstandigheden van belang:
- de cabaretier treedt vaak op in de media;
- in een eerder kort geding procedure is TMG al veroordeeld voor berichten over de cabaretier;
- niet in alle columns wordt de naam van de cabaretier genoemd; en
- een aantal columns over de cabaretier is al verwijderd.
Naar aanleiding hiervan veroordeelt de rechtbank TMG tot het voldoen van een schadevergoeding ad € 10.000,00.
Slotsom
Iemand publiek beschuldigen van seksueel wangedrag, zonder daarvoor voldoende bewijs te hebben, kan onrechtmatig zijn. Indien een bekend persoon wordt beschuldigd, kunnen dergelijke beschuldigingen leiden tot schadeplichtigheid. Dat de naam en het portret van de beschuldigde niet worden getoond, maakt dit niet anders wanneer een bericht herleidbaar is tot de beschuldigde.
Bij het doen van publieke uitlatingen valt het aan te bevelen om op voorhand vast te stellen of een uitlating rechtmatig is. Blijkt dit achteraf niet het geval te zijn, dan zijn de gevolgen van een publicatie vaak onherstelbaar. Indien u vragen hebt over publieke uitlatingen, dan adviseren onze advocaten intellectuele eigendom en ICT u graag.
Vera Rhebergen-Vaags
Paul Schepel
Bo Simmelink