Gebruik eigen achternaam na verkoop van onderneming die deze familienaam bevat, is niet toegestaan.
Een handelsnaamrecht geeft het recht om tegen latere gebruikers van een overeenstemmende handelsnaam op te treden, indien daarmee verwarring te duchten is (art. 5 Handelsnaamwet). Dit geldt ook voor handelsnamen die achternamen bevatten, als het gebruik van een familienaam tevens tot verwarring kan leiden. Dat is recent nog bevestigd door de rechtbank Gelderland.
Feiten
In de zaak van de rechtbank Gelderland ging het om het volgende. De B.V. Bedrijf A bevat de achternaam van familie A (“familienaam A”) en de elementen ‘Grond- en Sloopwerk’ (“Bedrijf A”) en voert familienaam A sinds 1999. Familie A heeft de aandelen in bedrijf A op enig moment verkocht.
De zoon van de voormalige eigenaar van Bedrijf A (“zoon A”) is nog werkzaam geweest voor bedrijf A. Zoon A heeft op enig moment een vergelijkbare onderneming opgericht waarin zijn achternaam voorkomt in combinatie met de elementen ‘Grond- en Sloopwerk’ (“Bedrijf B”). Ook heeft zoon A klanten van Bedrijf A aangeschreven, waarin hij de oprichting van Bedrijf B heeft aangekondigd. Voor deze handelwijze heeft Bedrijf A zoon A gedagvaard.
Oordeel rechter ten aanzien van handelsnaamgebruik
De rechter oordeelde dat sprake was van handelsnaaminbreuk. Bedrijf B bevat namelijk dezelfde familienaam en dezelfde beschrijvende elementen als Bedrijf A. Bovendien is Bedrijf B actief in een aangrenzende gemeente. Dat de achternaam van de eigenaar in de handelsnaam voorkomt, rechtvaardigt het handelen van zoon A niet. Bedrijf A is namelijk de eerste gebruiker van familienaam A als handelsnaam en kan zich verzetten tegen latere gebruikers die dezelfde handelsnaam gebruiken en verwarring wekken.
Oordeel rechter ten aanzien van aanschrijven klanten Bedrijf A
Zoon A was niet gebonden aan een concurrentie- en een relatiebeding. Bedrijf A voerde daarom aan dat zoon A onrechtmatig heeft gehandeld door de klanten van Bedrijf A aan te schrijven. Bedrijf A voerde daartoe aan dat zoon A stelselmatig in substantiële mate het duurzame bedrijfsdebiet van Bedrijf A afbreekt, door met de kennis die zoon A heeft opgedaan bij Bedrijf A de klanten van Bedrijf A aan te schrijven.
De rechter oordeelde echter dat zoon A niet onrechtmatig heeft gehandeld. De rechter neemt als uitgangspunt dat het zoon A in beginsel vrijstaat om bedrijf A te beconcurreren. Mede gelet op het feit dat de onderneming van zoon A een kleine onderneming is, ziet de rechter geen aanleiding om van dit uitgangspunt af te wijken. De vordering van Bedrijf A ten aanzien van het aanschrijven van zijn klanten, wordt afgewezen.
Doordat Bedrijf A deels in het gelijk en deels in het ongelijk wordt gesteld, worden de proceskosten gecompenseerd.
Slotsom
Men mag niet zijn familienaam als handelsnaam gebruiken indien daarmee verwarring wordt gewekt ten aanzien van een oudere handelsnaam. Vooral bij faillissementen en in de bouwsector worden vaak bedrijven met familienamen verkocht, waarna de verkopers een nieuw bedrijf met hun eigen familienamen oprichten. Dit is echter niet zomaar toegestaan. U doet er dan ook verstandig aan om altijd te controleren of een bepaalde handelsnaam nog beschikbaar is, ook al wilt u uw eigen achternaam daarin gebruiken.
Deze uitspraak illustreert ook het belang van een concurrentie- en een relatiebeding. Indien dit beding niet in de arbeidsvoorwaarden of in het ZZP-contract voorkomt van de voormalige werkgever/opdrachtnemer, geldt het uitgangspunt dat relaties mogen worden benaderd door de vertrokken werknemer/ZZP’er.
JPR adviseert u graag bij de keuze van een handelsnaam en bij het opstellen van arbeidscontracten en opdrachtcontracten. In dit soort gevallen bevelen wij vooral aan om preventieve maatregelen te treffen om uw eigen concurrentiepositie te versterken. Hebt u naar aanleiding van het voorgaande nog vragen, neemt u dan gerust contact op met één van onze advocaten.
Albert Jan Boer
Wouter te Woerd
Marjolein Meijer