Over de Wet openbaarheid van bestuur, de Wob, horen we best veel. Altijd vanuit het perspectief van journalisten en belangengroepen die informatie zoeken. Voor ondernemers is de wet ook belangrijk, maar dan om te weten welke bedrijfsinformatie niet openbaar hoeft te worden gemaakt. Want niet alles wat u als ondernemer met de overheid moet delen is bedoeld voor de krant. In dit artikel vindt u nuttige informatie hierover.
Openbare informatie
Op grond van de Wob kan iedereen informatie opvragen die zich onder de overheid bevindt voor zover het een bestuurlijke aangelegenheid betreft en in een document is neergelegd. Die openbare informatie wordt na een verzoek ook vaak op de website van de overheid gezet, zodat alles voor iedereen in te zien is.
Een bestuurlijke aangelegenheid is alles wat de overheidstaak betreft. Ook het begrip document wordt ruim uitgelegd. Dit is ook digitale informatie en bijvoorbeeld WhatsApp berichten. Er is nog wel wat discussie geweest over wanneer zich een WhatsApp bericht onder de overheid bevindt, maar inmiddels is duidelijk dat dat ook op de ‘telefoon van de baas’ is of als het een privételefoon is met een overheidsabonnement. Zelfs als het bericht zich helemaal privé bij een ambtenaar of een andere organisatie bevindt, moet de overheid zich inspannen, bijvoorbeeld via het arbeidsrecht, het bericht onder zich te krijgen. Eigenlijk is dus alle informatie bij de overheid openbaar, en dat is ook de bedoeling van de Wob.
Uitzonderingen
De Wob kent in de artikelen 10 en 11 wel wat uitzonderingen van de openbaarheid. Voor ondernemers zijn vooral de volgende van belang:
- Vertrouwelijk meegedeelde bedrijfsgegevens;
- Privacygevoelige informatie;
- Gegevens met betrekking tot opsporing en vervolging en toezicht en handhaving;
- Informatie die derden onevenredig bevoordeelt.
Als het gaat om milieu-informatie gelden minder uitzonderingen.
Overleg
In vergunning- of zelfs handhavingsprocedures vindt vaak informeel overleg plaats tussen bedrijven en overheden. Daarin wordt regelmatig meer informatie gewisseld dan verplicht of er wordt op een vriendelijke manier gecommuniceerd. Op zich is daar niets mis mee, maar met uit het verband gerukte delen hiervan kan een vervelende sfeer worden opgeroepen: ze spelen onder een hoedje.
De Wob kent voor informatie over persoonlijke beleidsopvattingen opgesteld ten behoeve van intern beraad een uitzondering. Van belang is wel dat de Raad van State heeft bepaald dat dit niet gaat over informatie afkomstig van bronnen buiten de overheid die een belang hebben in het beraad: overleg over uw eigen vergunning is dus openbaar.
Procedure
Als een overheid moet beslissen over een Wob-verzoek wordt het voorgenomen besluit voorgelegd aan de persoon of organisatie waar de informatie betrekking op heeft. Die kan dan een zienswijze geven.
Het latere besluit wordt ook aan de inbrenger van een zienswijze toegestuurd. Als te verwachten is dat iemand bezwaar heeft tegen openbaarmaking wordt de informatie pas twee weken na het besluit vrijgegeven, zodat bezwaar gemaakt kan worden en via een voorlopige voorziening de rechter gevraagd kan worden openbaarmaking op te schorten totdat op het bezwaar of later (hoger)beroep is beslist. Dat laatste is van belang omdat een procedure na openbaarmaking zinloos is.
Belang
Als u als ondernemer communiceert met de overheid moet u er rekening mee houden dat alles wat u meedeelt openbaar is. Veel moet u verplicht delen, maar deel niet meer tenzij iedereen het mag weten. Bedrijfsgeheimen kunnen nog buiten de Wob gehouden worden, net zoals namen van privépersonen. De overheid heeft zelf nog een paar extra mogelijkheden om informatie niet openbaar te maken. In de voorprocedure kan geprobeerd worden haar daar gebruik van te laten maken.
Als de overheid uw informatie openbaar wil maken, is het echt zaak om snel te handelen. Zoek daarbij deskundige ondersteuning en ga niet zelf hobbyen. Uw informatie is daar te waardevol voor. Onze experts staan voor u klaar.
JPR Advocaten denkt mee, pakt aan, lost op.
Vera Rhebergen-Vaags
Paul Schepel
Bo Simmelink