Met het sluiten van de zorgovereenkomst verbindt de zorgverlener zich tot het verlenen van zorg aan de budgethouder. In veel zorgovereenkomsten is een ontbindende voorwaarde opgenomen. Deze voorwaarde houdt in dat zodra het zorgkantoor en/of de gemeente beslist dat de budgethouder geen aanspraak meer heeft op een PGB, de zorgovereenkomst eindigt.
De vraag die tot op heden onbeantwoord bleef, is of de ontbindende voorwaarde wel geldig gesloten kan worden binnen het stelsel van het ontslagrecht. In het arbeidsrecht wordt aangenomen dat slechts in uitzonderlijke gevallen een beroep op een ontbindende voorwaarde gehonoreerd kan worden, dit gelet op de zwakke positie van een werknemer. Ook mag de werkgever geen invloed uitoefenen op de ontbindende voorwaarde. Of een ontbindende voorwaarde in een zorgovereenkomst geldig is, is recent beantwoord door het Hof Arnhem-Leeuwarden.1
Casus
Een zorgbehoevende sluit een zorgovereenkomst met haar vriendin. In de zorgovereenkomst is bepaald dat deze eindigt wanneer het zorgkantoor en/of de gemeente beslist dat de budgethouder geen recht meer heeft op een PGB. In maart 2011 wordt de budgethouder (de werkgever) met een spoedindicatie opgenomen in een zorginstelling. Op verzoek van de budgethouder wordt de PGB per 1 april 2011 stopgezet. De zorgverlener stelt zich op het standpunt dat de ontbindende voorwaarde geen werking heeft.
Uitspraak Hof
Het Hof bevestigt dat de zorgovereenkomst aangemerkt moet worden als een bijzondere arbeidsovereenkomst. De clausule opgenomen in de zorgovereenkomst moet worden aangemerkt als een ontbindende voorwaarde. Het Hof staat stil bij de vraag of deze ontbindende voorwaarde wel is toegestaan. Van belang is de bijzondere aard van de arbeidsrelatie. Bij een zorgovereenkomst is de werkgever (de budgethouder) juist de zwakkere partij, de arbeid wordt in het huis van de werkgever verricht en het gaat om persoonlijke zorg. Het Hof geeft aan dat nu de spoedindicatie tot opname dit besluit heeft ingegeven, de budgethouder op de vervulling van de ontbindende voorwaarde geen zodanige invloed heeft gehad dat enige strijdigheid met het wettelijk stelsel van ontslagrecht kan worden aangenomen. Het Hof oordeelt dan ook dat onder deze omstandigheden terecht een beroep kan worden gedaan op de ontbindende voorwaarde en dat dit leidt tot een beëindiging van de arbeidsrelatie.
Twijfel
Afgevraagd kan worden of het Hof de bijzondere aard van de arbeidsrelatie niet te veel de doorslag heeft laten geven. De budgethouder heeft in dit geval immers om stopzetting van de PGB verzocht en aldus invloed gehad op de vervulling van de ontbindende voorwaarde. Dit is strijdig met het uitgangspunt dat de werkgever (i.c. budgethouder) het in werking treden van de ontbinden voorwaarde niet mag beïnvloeden. Het Hof heeft echter wel op deze wijze een ‘wenselijke’ uitkomst gecreëerd.
[1] Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 17 september 2013 JAR 2013/262
Vera Rhebergen-Vaags
Paul Schepel
Bo Simmelink