17 juli 2013

Tips over aanbestedingen door Luuk van Kreij

JPR advocaten

Luuk van Kreij spreekt de taal van de bouw

(Dit artikel is eerder geplaatst in het Ondernemersbelang. 3-2013).

De bouwsector heeft het zwaar. Uitgebreide investeringen door de overheid zitten er echter voorlopig niet in. Toch hoeven bouwbedrijven niet bij de pakken neer te zitten. Want er zijn wel degelijk zaken die zij zelf aan kunnen pakken om de malaise het hoofd te bieden. Zoals het doorlichten van hun bedrijfsprocessen om aanbestedingen tot een goed einde te kunnen brengen. Aanbestedingsjurist Luuk van Kreij vertelt hoe.

Luuk van Kreij is advocaat bij JPR Advocaten. Hij is gespecialiseerd in het Europese en Nederlandse aanbestedingsrecht en bouwrecht. Zijn kennis heeft hij niet alleen opgedaan uit wetboeken; door jarenlange ervaring als jurist bij ingenieursbureau Tauw in Deventer spreekt hij de taal van de bouw. “Ik vind de bouw erg leuk”, zegt hij. “Ik ben erg geïnteresseerd in de technische aspecten daarvan, maar natuurlijk vooral in wat er juridisch bij komt kijken.” Van Kreij staat bouwbedrijven met raad en daad terzijde. “Bedrijven kloppen bij mij aan als het gaat om het maken van keuzes die samenhangen met contractvorming, de uitvoering van de contracten, het beslechten van geschillen, adviseren en procederen”, vat Van Kreij samen waarmee hij zich zoal bezighoudt. “Mijn focus ligt op het aanbestedingsrecht, daar heb ik expertise in.”

Nieuwe wet

Op 1 april jl. is de nieuwe Aanbestedingswet in werking getreden. Dat viel samen met Van Kreijs komst bij JPR Advocaten. “De Aanbestedingswet heeft vooral ten doel de hele lappendeken van regelgeving terug te brengen tot een eenvoudige en eenduidige wet. Daarnaast wil de wet het midden- en kleinbedrijf betere toegang bieden tot overheidsopdrachten. Bouwbedrijven zullen zich in de toekomst dankzij de nieuwe wet eerder kwalificeren en daardoor uiteindelijk ook meer opdrachten binnenhalen”, zegt Van Kreij. Maar bouwbedrijven kunnen ook in eigen huis veel verbeteren in de voorbereiding voor een aanbesteding. “Daar kunnen ze veel nauwkeuriger en zorgvuldiger mee omgaan en daar valt veel te winnen”, meent de jurist. Hij geeft voorbeelden van wat er zoal mis kan gaan bij een aanbesteding: het niet op orde hebben van inschrijvingspapieren, niet beschikken over een goede bedrijfspresentatie, referenties die geen doel treffen. Allemaal zaken waardoor een bouwbedrijf bij een aanbesteding niet in de buurt van een gunning kan komen.

Goed voorbereiden

De nieuwe wet- en regelgeving is nog niet optimaal, vindt Van Kreij. “Er komen ook nieuwe Europese regels, waardoor we deze aanbestedingswet volgend jaar weer kunnen aanpassen. Dat had handiger gekund, de wet is niet uitgebalanceerd genoeg. Maar de nieuwe wet is een gegeven waar je als bedrijf geen invloed op hebt. Net zomin als je invloed hebt op het begrotingstekort en op investeringen die de overheid al of niet gaat doen. Waar je wel invloed op hebt, zijn je eigen voorbereidingen. Bereid een aanbesteding goed voor. Zorg dat je de benodigde geldige formulieren op orde hebt, van bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel en de Belastingdienst. Vraag tijdig nieuwe formulieren aan als termijnen dreigen te verstrijken. De nieuwe wet maakt het wel makkelijker met de Uniforme Eigen Verklaring, waardoor je die documenten pas hoeft te overleggen als je de klus krijgt.” Van belang is, zegt hij, dat mensen verantwoordelijk zijn voor de aanbesteding. “Bedrijven met vijftig, zestig man kunnen medewerkers aanwijzen die verantwoordelijk zijn voor de aanbesteding en de voorbereidingen.” Het opstellen of zo nodig aanpassen van een aanbestedingsstrategie en niet overal op inschrijven, verhoogt de kans op succes. Van Kreij: “Kijk heel kritisch of je daadwerkelijk kans maakt. Als zwembadbouwer moet je bijvoorbeeld niet op elke aanbesteding waar maar een zwembad bij betrokken is, inschrijven. Het kost tijd en frustratie als het niet lukt.”

Strategie

Die frustratie zit ‘m voor een groot deel in het feit dat bouwers graag hoge kwaliteit willen leveren, terwijl het bij aanbestedingen vaak gaat om de laagste prijs. Dat gaat niet samen. “De nieuwe Aanbestedingswet probeert daar iets aan te doen”, zegt Van Kreij. “Zoals de regel ‘EMVI, tenzij…’; de economisch meest voordelige inschrijving. Naast prijs, moet er dan ook gegund worden op andere criteria, waarbij bijvoorbeeld kwaliteit en duurzaamheid een rol spelen. Het is van belang dat bedrijven vooraf beoordelen of bij een aanbesteding het onderscheid dat zij willen maken ook echt wordt gewaardeerd. Daar kunnen zij een strategie in ontwikkelen. Schat je vooraf in dat de kwaliteit die je wilt leveren niet gewaardeerd wordt, bespaar jezelf dan vooral de moeite en laat de aanbesteding aan je voorbij gaan. Als je kritisch bent en nauwkeurig, haal je meer resultaat.”

Advies

Ook al bevat de nieuwe wet een aantal verbeteringen, een aanbesteding blijft nog vaak ondoorzichtig voor de meeste bedrijven. “De boel op orde hebben, is één ding”, zegt Van Kreij. “Maar laat je anderzijds ook adviseren door een juridisch expert over je rechten en plichten. Blijf niet met die vragen in je hoofd zitten, maar klop gerust aan, ik denk graag mee. Trek er wat tijd voor uit en laat je in een goed adviesgesprek uitleggen hoe de wet- en regelgeving in elkaar zit en waar je op moet letten. Tuig zo’n aanbestedingsprocedure één keer goed op en vraag mij om een halve dag mee te denken. Dat kost iets, maar het betaalt zich onherroepelijk terug; je hebt daar lang aanbestedingsplezier van. Zelf aanmodderen kost uiteindelijk meer tijd en geld.”

Gepokt en gemazeld

In zijn vorige baan, als jurist bij Tauw, is Van Kreij gepokt en gemazeld in het bouwen aanbestedingsrecht. “Een bouwbedrijf wil liever niets met juristen te maken hebben. Maar als het dan toch moet, kan ik expertise bieden die elders niet gemakkelijk voorhanden is. Bij een ingenieursbureau zijn altijd juridische vragen over bouw en aanbesteding: over inschrijven, aanbesteden, ontwerpen, toezichthouden, claims en aansprakelijkheid. Ik weet hoe het reilt en zeilt in de bouw. Die ervaring gebruik ik graag om klanten juist in de huidige tijd goed te kunnen adviseren.”
JPR Advocaten organiseert regelmatig kosteloze seminars over aanbestedingsrecht. Wie hierin geïnteresseerd is, of de gratis nieuwsbrief wil ontvangen, kan bellen met Luuk van Kreij via 0570 61 40 80. Of mail: luuk.vankreij@jpr.nl. Van Kreij is te volgen op Twitter via @luukvankreij.

Tips voor bouwbedrijven

Om als bouwbedrijf succesvol te zijn bij aanbestedingen, is een goede voorbereiding vereist. Een goed begin is het halve werk. Hieronder de tips van Luuk van Kreij in een notendop.

Tref voorbereidingen: