Deel 9 van de blogsreeks ‘verplichtingen webshops’ gaat over oneerlijke handelspraktijken.
Oneerlijke handelspraktijken (t.a.v. consumenten)
Met ‘handelspraktijken’ gaat het om promotie van een product of dienst om de verkoop daarvan te bevorderen. Dit kan gaan om reclame-uitingen, maar ook bijvoorbeeld over mededelingen op een website.
Handelspraktijken zijn in ieder geval onrechtmatig als deze misleidend of agressief zijn en een gemiddeld consument vervolgens daardoor kan worden beïnvloed in zijn keuze om al dan niet een product aan te schaffen of een dienst af te nemen.
Misleidende handelspraktijken
Van misleidende handelspraktijken is volgens de wet sprake bij:
- het verstrekken van onjuiste informatie ten aanzien van een product/dienst of bijvoorbeeld de rechten van de consument;
- het verstrekken van informatie die een consument kan misleiden;
- het niet verstrekken of op onduidelijke, onbegrijpelijke, dubbelzinnige wijze dan wel laat verstrekken van essentiële informatie;
- het commerciële oogmerk niet laten blijken terwijl dat ook niet duidelijk uit de context blijkt.
Om meer invulling te geven aan deze brede normen is in de wet een lange lijst opgenomen met voorbeelden van misleidende handelspraktijken. Een aantal voorbeelden wordt hieronder genoemd:
- als op de website staat dat de webshop gebonden is aan een bepaalde gedragscode, terwijl dat niet het geval is;
- als een kwaliteitslabel op de website wordt getoond, zonder daarvoor de vereiste toestemming te hebben gekregen;
- als wordt beweerd dat het product slechts gedurende een zeer beperkte tijd beschikbaar zal zijn;
- als wettelijke rechten van consumenten (zoals het herroepingsrecht) worden voorgesteld als een onderscheidend kenmerk.
Agressieve handelspraktijken
Van agressieve handelspraktijken is sprake als door intimidatie, dwang, gebruik van lichamelijk geweld of ongepaste beïnvloeding de keuzevrijheid of de vrijheid van handelen van de consument met betrekking tot het product/dienst aanzienlijk wordt beperkt of kan worden beperkt.
Hieraan kan onder andere in de volgende gevallen zijn voldaan:
- als kinderen worden aangezet geadverteerde producten te (laten) kopen;
- als hardnekkig en ongewenst wordt aangedrongen per telefoon of e-mail;
- als bij een consument de indruk wordt gewekt dat als hij/zij een bepaalde handeling verricht, een prijs is of kan worden gewonnen, terwijl van het winnen van een prijs geen sprake is of daaraan kosten zijn verbonden.
Reclame-uitingen
Als in reclames overdreven uitspraken worden gedaan is nog geen sprake van oneerlijke handelspraktijken. In de reclamepraktijk is het immers heel normaal gunstige kenmerken van een product te benadrukken, terwijl andere – minder gunstige – eigenschappen achterwege worden gelaten.
Ook uitspraken die niet letterlijk moeten worden genomen, dienen niet als oneerlijke reclamepraktijk te worden aangemerkt. Een uiting als ‘voor het beste juridische advies moet u bij JPR Advocaten zijn’ is dus toegestaan. Wij mogen echter niet stellen dat uit een bepaald onderzoek is gebleken dat wij het beste juridische advies geven, als dat onderzoek niet zou bestaan.
Gevolgen
Er kan al snel zijn voldaan aan oneerlijke handelspraktijken. Als sprake is van oneerlijke handelspraktijken is de webshop aansprakelijk voor de schade. Daarnaast is de eventueel met de klant gesloten overeenkomst vernietigbaar en kunnen hoge boetes worden opgelegd, met name door de Autoriteit Consument & Markt.
Misleidende of vergelijkende reclame
Het voorgaande ging over oneerlijke handelspraktijken ten aanzien van consumenten. Webshops kunnen echter ook ten aanzien van bedrijven of concurrenten onrechtmatig handelen, onder meer op het gebied van misleidende of vergelijkende reclame. Dit onderwerp komt volgende week aan bod.
Heeft u in de tussentijd vragen? Neem dan gerust contact op met een van onze advocaten ICT-recht.
Albert Jan Boer
Wouter te Woerd
Marjolein Meijer