Voedselveiligheid is niet te garanderen

(Dit artikel is gepubliceerd in 'Agrifood & Tuinbouw', themabijlage bij De Telegraaf d.d. 26 mei 2014)

Honderd procent zekerheid als het gaat om voedselveiligheid is niet te garanderen. Al doet de overheid voorkomen dat dit met regelgeving wel te waarborgen is. Dat is een utopie, zo stelt advocaat Ruurd van Eck. "Geen enkele regel kan een ongeluk voorkomen."

Van Eck is advocaat bij JPR Advocaten, een groot regionaal kantoor in Oost-Nederland dat zich richt op de zakelijke markt en actief is in vrijwel alle rechtsgebieden. Sinds eind jaren negentig is het kantoor ook actief voor de diervoederindustrie. Van Eck adviseert al sinds 2001 diervoederbedrijven over vergunningen en kwaliteitsvraagstukken. Het valt hem op dat veel diervoederfabrikanten, maar ook grondstoffabrikanten en boeren aangeklaagd worden op het moment dat er iets mis is met bijvoorbeeld het voedsel voor de dieren of de melk die het dier produceert, terwijl zij hier niets aan kunnen doen.

“Agrarische producten komen van het land, niet uit een steriel laboratorium. Er kunnen verontreinigingen in voorkomen die bij normale controles niet of alleen bij toeval blijken”, legt Van Eck uit. “Zo kunnen schimmelgiften ongelijk verspreid in een lading graan voorkomen en juist net niet in die delen die worden bemonsterd. Als uiteindelijk de zaak aan het licht komt bij een latere controle van het eindproduct, wordt alles uit de markt genomen. De schade wordt zo per stap in de keten steeds groter.”

Kwaliteitsproblemen

Van Eck staat deze partijen bij in dergelijke gevallen. Door ervaring met verschillende grote maar ook individuele kwaliteitsproblemen kan hij direct doeltreffend in actie komen bij claims met betrekking tot de kwaliteit in de voedselketen. Hij vindt dat we daar echter niet te ver in door moeten schieten. “Dat er regels zijn is goed, die proberen we ook te waarborgen. Maar we moeten ons niet te veel blind staren op wat er mis kan gaan. Dat geldt voor zowel de fabrikant als de consument. Het maakt iedereen onnodig ongerust. Iedereen doet er alles aan om een uitstekend product te leveren. In Nederland gaan we daar heel ver in, vaak zelfs verder dan verplicht is.” De advocaat van JPR vergelijkt het met het verkeer. “We mogen niet door rood rijden, maar ook dat kun je niet tegengaan. De meeste mensen doen hun best en het gaat bijna altijd goed, ook met weinig regels. Aan de andere kant kan geen enkele regel een ongeluk voorkomen. Bekende risico’s kun je door toepassing van juiste systemen wel beperken.”

Ketensamenwerking

Betrokken partijen in een dergelijke aanklacht hebben volgens Van Eck te lijden onder de negatieve berichtgeving die breed uitgemeten wordt in de media en waardoor consumenten wantrouwend worden als het om de voedselkwaliteit gaat. “Maar er gaat relatief veel meer goed dan niet. In Nederland gaat het vaak veel beter dan elders, maar daar staat de consument niet bij stil.” Diervoederfabrikanten, grondstoffabrikanten, boeren; in de agrarische sector gaan steeds meer partijen samenwerken om de risico’s te verkleinen en de kwaliteit te beheersen. Van Eck is zeer te spreken over die ketensamenwerking. “Op het moment dat het misgaat of als er een kwaliteitsvraagstuk aan het licht komt, komt er een immens systeem op gang van waarschuwingen, alles in de keten wordt stopgezet. Samen zorgen de betrokken partijen ervoor dat de gevolgen zo klein mogelijk blijven, daar worden kosten noch moeite op gespaard. En dat is een prachtig systeem waar we op moeten vertrouwen. Iedere keer dat een probleem in het nieuws komt, heeft de controle gewerkt. Echt ongerust zou ik pas zijn als ik niets hoorde.”

Klik hier voor de pdf-versie van het artikel.