‘Werken waar je wilt’: wat mag de werkgever eisen?

Dat klinkt toch heerlijk? Werken op kantoor, thuis of aan het zwembad. Maar is het vrijheid blijheid of kunt u als werkgever toch verlangen van uw medewerkers dat ze naar kantoor komen? Ik leg het hieronder uit.

Wetsvoorstel met twee keuzes

Tweede Kamerleden Senna Maatoug (GroenLinks) en Steven van Weyenberg (D66) hebben een wetsvoorstel ingediend. Doel: dat medewerkers meer zeggenschap krijgen bij de keuze tussen werk op kantoor of thuis. Het wetsvoorstel geldt voor medewerkers en werkgevers in organisaties waarin 10 of meer medewerkers werken. De medewerker krijgt bij een verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats twee keuzes. Werken vanaf het woonadres of (meer) werken vanaf de werklocatie van de werkgever.

Van een ‘zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang’ naar ‘redelijkheid en billijkheid’

Werkgevers mochten zo’n verzoek volgens het oorspronkelijk voorstel alleen afwijzen op grond van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang.

De Sociaal Economische Raad (SER) vond dit te beperkend voor werkgevers. Dat blijkt uit het advies van 31 maart 2022 over hybride werken. De SER heeft voorgesteld de norm aan te passen naar ‘redelijkheid en billijkheid’.

In de praktijk betekent dit de werkgever andere zaken mag meewegen in de beoordeling van een verzoek. Denk daarbij aan:

• het welzijn van de medewerker;
  behoud van sociale cohesie;
• een goede teamsamenwerking;
• zware administratieve of financiële lasten voor de werkgever. Bijvoorbeeld als een medewerker deels in een ander EU-land wil werken.

De norm van ‘redelijkheid en billijkheid’ geeft werkgevers ruimte om een goede afweging te maken. Het gaat om het belang van het individu, het team, collega’s die locatiewerk verrichten en de organisatie als geheel. Daardoor is deze norm veel beter werkbaar dan wat er oorspronkelijk in het wetsvoorstel is opgenomen.

Tweede kamer en Eerste Kamer

De twee Tweede Kamerleden hebben de norm van ‘redelijkheid en billijkheid’ overgenomen in het wetsvoorstel.

Het wetsvoorstel is op 5 juli 2022 aangenomen door de Tweede Kamer. Het voorstel moet nog door de Eerste Kamer voordat de wet in werking kan treden.

Neemt de Eerste Kamer het voorstel ook aan? Dan kan elke medewerker een verzoek bij de werkgever indienen om thuis te werken. De werkgever is verplicht hierbij alle werkgevers- en werknemersbelangen af te wegen. Daarbij gelden de maatstaven van 'redelijkheid en billijkheid'. De werkgever behoudt wel ruimte voor maatwerk.

We houden u uiteraard op de hoogte van de uitkomsten van het debat in de Eerste Kamer.