Zzp’er of toch niet?

Pascal Hulsegge

Een recente uitspraak van de Hoge Raad zet het zzp-landschap op de kop

Veel organisaties zijn samenwerkingen aangegaan met zzp‘ers om uiteenlopende redenen. De vraag is of die samenwerkingen met een zzp‘ers na de recente uitspraak van de Hoge Raad nog kunnen worden gekwalificeerd als een overeenkomst van opdracht of als een arbeidsovereenkomst met alle consequenties van dien? Hoe weet je of sprake is van een arbeidsovereenkomst of een samenwerking op basis van een overeenkomst van opdracht met een zzp‘er? Waar moet je sinds 6 november 2020 op letten? Ik leg dat uit aan de hand van de door de Hoge Raad behandelde casus.

Casus

Maandenlang was een dame als servicedeskmedewerker voor de gemeente Amsterdam werkzaam. De afspraak was dat de dame in kwestie de werkzaamheden onbetaald zou verrichten om haar kans op een terugkeer naar de arbeidsmarkt te vergroten. Volgens deze dame deed zij hetzelfde werk als haar collega’s. Deze collega’s waren werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst en kregen salaris betaald voor de werkzaamheden. De dame in kwestie wilde dat ook en eiste dit van de gemeente Amsterdam.

Oordeel

Zowel de kantonrechter als het Hof oordeelden dat geen sprake was van een arbeidsovereenkomst, omdat dit nooit de bedoeling van partijen was geweest. De Hoge Raad volgde het oordeel van de kantonrechter en het Hof, maar met de kanttekening dat de kantonrechter en het Hof de verkeerde redenen aandroegen om te komen tot dit oordeel. Volgens de Hoge Raad bepaalt de praktijk op de werkvloer, dus welke afspraken over rechten en verplichtingen er zijn, of er sprake van een arbeidsovereenkomst is. Het is niet van belang welke titel er bovenaan de overeenkomst staat. Evenmin is van belang wat de bedoeling van partijen is geweest bij het sluiten van de overeenkomst.

Wat betekent dit voor de praktijk?

De bedoeling van partijen bij het aangaan van de overeenkomst, hoe nadrukkelijk ook en ongeacht wat de maatschappelijke positie (scholing, financiële situatie, ervaring) is, speelt geen rol meer. Waar het om gaat is de feitelijke invulling van de rechten en verplichtingen. Ga dus na of ondanks het feit dat er een overeenkomst van opdracht is gesloten, niet tóch voldaan wordt aan de vereisten van een arbeidsovereenkomst, zoals bijvoorbeeld de vraag of er sprake is een gezagsrelatie.

Om het risico dat sprake is van een arbeidsovereenkomst te verkleinen, zijn er een aantal aandachtspunten:

De gezagsrelatie;
Duur en omvang van de samenwerking;
De feitelijke manier van samenwerking en:
De inhoud van de overeenkomst.

Wil je bewust een samenwerking aangaan met een zzp’er, voorkom dan een gezagsrelatie, sluit geen contract dat elementen bevat die lijken op die van een arbeidsovereenkomst, zorg dat de samenwerking niet te lang voortduurt om risico van verandering in gezagsrelatie en afhankelijkheid te minimaliseren en check regelmatig of de zzp’er tenminste twee andere opdrachtgevers heeft.

Wil je het contract dat je hebt gesloten (of nog wilt gaan sluiten) laten toetsen of wil je dat we meekijken hoe de samenwerking gekwalificeerd dient te worden? Neem dan contact met ons op.