Overeenkomst van opdracht
Een situatie die veel weg kan hebben van een arbeidsovereenkomst, is de overeenkomst van opdracht. Opdrachtnemers zijn zelfstandigen die met opdrachtgevers overeenkomsten sluiten om voor de opdrachtgever werkzaamheden uit te voeren. Het grote verschil met de arbeidsovereenkomst is dat de opdrachtnemer als zelfstandige niet ondergeschikt is aan de opdrachtgever. Dit neemt niet weg dat de opdrachtgever wel instructies mag geven over de uitvoering van de opdracht.
Als opdrachtgever dien je er beducht op te zijn, dat de belastingdienst de overeenkomst niet als een overeenkomst van opdracht aanmerkt, maar als een arbeidsovereenkomst. Dat heeft tot gevolg dat de opdrachtgever loonheffing moet afdragen. Op basis van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) kunnen partijen kiezen voor een (vooraf door de belastingdienst) goedgekeurde overeenkomst van opdracht. Werken conform deze overeenkomst geeft de opdrachtgever zekerheid dat hij geen loonheffing hoeft in te houden en te betalen.
Voor de opdrachtnemer is van belang dat hij zich realiseert dat hij niet verzekerd is voor de werknemersverzekeringen (WW, ZW en WIA). Hij krijgt dus geen uitkering als hij werkloos, ziek, of arbeidsongeschikt wordt.
Statutair directeur
Van een statutair directeur is sprake als iemand door het bevoegde orgaan, meestal de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, is benoemd tot bestuurder van de rechtspersoon. Als het structuurregime van toepassing is, wordt de statutair directeur door de Raad van Commissarissen benoemd. Een benoemingsbesluit is beslissend voor het ontstaan van het bestuurderschap.
De statutair directeur heeft een bijzondere positie. Bij de statutair directeur kan sprake zijn van een zogenoemde dubbele rechtsbetrekking. Dat is het geval als hij ook bij de vennootschap in loondienst is. Als een statutair directeur door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders of door de Raad van Commissarissen wordt ontslagen als bestuurder, dan eindigt daarmee normaal gesproken ook zijn arbeidsovereenkomst.
De dubbele rechtsbetrekking betekent dat een statutair directeur op twee manieren zijn ontslag kan aanvechten. De ontslagen statutair directeur heeft de mogelijkheid om naast de vennootschapsrechtelijke weg ook de arbeidsrechtelijke weg te bewandelen. Er gelden wel een aantal specifieke uitzonderingen ten aanzien van een reguliere arbeidsovereenkomst:
- de ontslagen statutair directeur kan geen herstel van de arbeidsverhouding vorderen;
- voor de opzegging van de arbeidsovereenkomst is geen ontslagvergunning nodig;
- geschillen met de statutair directeur moeten aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank (en niet bij de kantonrechter).
Management overeenkomst
De managementovereenkomst is een overeenkomst van opdracht waarbij de manager bestuurstaken uitvoert voor de opdrachtgever. Een situatie die veel voorkomt, is dat de manager als onderdeel van de opdracht als bestuurder van opdrachtgever wordt benoemd. De manager is dan (ook) statutair directeur van de opdrachtgever. Echter, in deze situatie is de manager niet in loondienst van de opdrachtgever. De manager kan een natuurlijke persoon zijn, maar ook een rechtspersoon (bijvoorbeeld een management-BV).
In de managementovereenkomst maken opdrachtgever en opdrachtnemer afspraken over het vervullen van de opdracht. Denk hierbij aan afspraken over:
- de duur de van opdracht
- de opzegtermijnen
- de management fee
- hoe om te gaan met ziekte / afwezigheid
Uitzendovereenkomst
Bij een reguliere arbeidsovereenkomst is doorgaans de situatie dat de werknemer zijn arbeid verricht bij en voor de werkgever. Bij een uitzendovereenkomst is dan anders. Kenmerkend voor de uitzendovereenkomst is namelijk juist dat werkgever en werknemer overeenkomen dat werknemer aan een derde ter beschikking wordt gesteld. We noemen dit ook wel uitlenen. Een werknemer verricht dan onder toezicht en leiding van die derde (de inlener) zijn werkzaamheden voor de derde.
In een uitzendsituatie is sprake van een zogenoemde driehoeksrelatie. Kenmerkend voor de uitzendwerkgever is dat zijn kernactiviteit is gericht op het bij elkaar brengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Ten aanzien van een uitzendovereenkomst geldt meer flexibiliteit als in een reguliere arbeidsovereenkomst. Zo kan de uitzendwerkgever bedingen dat de uitzendovereenkomst eindigt als de terbeschikkingstelling aan de derde eindigt en geldt er een ruimere ketenregeling.
