Er is sprake van een zogeheten collectief ontslag als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- het ontslag is om bedrijfseconomische redenen;
- er worden 20 of meer werknemers ontslagen;
- binnen een periode van 3 maanden;
- de desbetreffende werknemers werken in hetzelfde werkgebied.
Bij de beoordeling of aan het criterium van minimaal 20 werknemers is voldaan, tellen arbeidsovereenkomst die worden beëindigd vanwege persoonlijke redenen niet mee. Hierbij kan worden gedacht aan disfunctioneren, verwijtbaar handelen of een verstoorde arbeidsrelatie. Ook tellen beëindigde arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd niet mee. Voor het overige doet niet ter zake hoe de arbeidsovereenkomsten worden beëindigd.
De termijn van drie maanden begint te lopen zodra de werkgever het voornemen heeft om tot collectief ontslag over te gaan. Dit kan bijvoorbeeld tot uitdrukking komen via de te verwachten datum van het indienen van een verzoek bij het UWV. Het is daarbij niet relevant op welke dag de arbeidsovereenkomsten eindigen.
Bij de beoordeling van het werkgebied van de betreffende werknemer is leidend het gebied waar de werknemer zijn of haar arbeid verricht of heeft verricht. Varieert dit gebied teveel, dan moet worden gekeken naar de standplaats van de werknemer. Biedt dit ook geen uitkomst? Dan is de vestiging van de werkgever van waaruit de melding wordt ingediend relevant.
Aan alle voorwaarden voldaan?
Wanneer aan alle bovenstaande voorwaarden wordt voldaan, moet een werkgever op grond van de WMCO de volgende stappen ondernemen:
- het voornemen van collectief ontslag melden bij het UWV en de vakbonden met leden binnen de onderneming;
- met de vakbonden overleggen over de voorgenomen ontslagen;
- als sprake is van een ondernemingsraad, een personeelsvertegenwoordiging of personeelsvergadering, dan zal daaraan het voorgenomen besluit moeten worden voorgelegd.
Het voornaamste doel van de WMCO is om de vakbonden in de gelegenheid te stellen om overleg te voeren over de omvang van het ontslag. Door middel van het sociaal plan kunnen de gevolgen van het ontslag mogelijk worden verzacht.
De melding van het voornemen van collectief ontslag bij het UWV kan gedaan worden door het indienen van een digitaal formulier. Daarbij moet de volgende informatie worden verstrekt:
- de redenen voor collectief ontslag;
- het aantal werknemers dat je wil ontslaan, verdeeld naar functie, leeftijd en geslacht;
- het aantal werknemers dat je gewoonlijk in dienst hebt;
- de datum waarop je voornemens bent de werknemers te ontslaan;
- de selectiecriteria;
- de berekening van eventuele afvloeiingsregelingen;
- de wijze waarop je de arbeidsovereenkomsten wenst te beëindigen;
- of er een ondernemingsraad is en wanneer deze wordt geraadpleegd.
De melding van het voornemen van collectief ontslag aan de UWV en de vakbonden moet gelijktijdig gebeuren. Wordt geen melding gedaan of de vakbonden niet geraadpleegd, dan zal het UWV geen toestemming verlenen voor het opzeggen van de arbeidsovereenkomsten.
