Aanvaarden
Voor het aanvaarden van een erfenis gelden geen formaliteiten. Het kan zelfs stilzwijgend door je te gedragen als een erfgenaam die zuiver heeft aanvaard. Dat kan bijvoorbeeld door goederen uit de nalatenschap te verkopen of je toe te eigenen. Op verzoek van een belanghebbende kan de kantonrechter een termijn stellen om een keuze te maken. Laat jij die termijn verstrijken dan word jij geacht zuiver te aanvaarden. Het gevolg van zuiver aanvaarden is dat jij voor jouw erfdeel met jouw eigen vermogen aansprakelijk wordt voor de schulden van de erflater.
Beneficiair aanvaarden
Beneficiair aanvaarden is het aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Dit is de verstandige keuze als jij nog niet weet wat er in de nalatenschap zit. Dat doe jij door een verklaring bij de rechtbank af te leggen. Daar zijn kosten aan verbonden. Die kosten bedragen in 2023 € 134,--. Als een van de erfgenamen beneficiair aanvaardt worden de anderen geacht dat ook te doen, tenzij zij al een keuze hebben gemaakt of binnen drie maanden een andere keuze maken.
Wanneer jij zuiver hebt aanvaard, maar bij de afwikkeling van de nalatenschap een totaal onverwachte schuld tegenkomt kan jij binnen drie maanden na die ontdekking naar de kantonrechter gaan. De kantonrechter kan jou dan machtigen alsnog beneficiair te aanvaarden. Hetzelfde geldt als jij pas na zuivere aanvaarding een testament krijgt waardoor jij slechter af bent.
Het gevolg is dat de nalatenschap een afgescheiden vermogen blijft en eerst moet worden vereffend. Vereffening wil zeggen dat eerst alle schulden moeten worden betaald en daarvoor zo nodig goederen moeten worden verkocht. Het grote voordeel is dat een erfgenaam niet met zijn eigen vermogen aansprakelijk wordt voor de schulden van de erflater. Daarvoor is wel vereist dat bij de vereffening de juiste procedure wordt gevolgd. Doe jij dat niet, dan word jij alsnog met jouw eigen vermogen aansprakelijk.
Minderjarigen, mensen die onder curatele staan, kunnen alleen beneficiair aanvaarden. Hetzelfde geldt voor de curator in een faillissement van de erfgenaam.
Verwerpen
Verwerpen doe jij door een verklaring bij de rechtbank af te leggen. Ook deze verklaring kost (in 2023) € 134,--. Het gevolg is dat jij niets krijgt, maar ook niet aansprakelijk bent voor de schulden van de erflater. Jij kunt op hetzelfde moment echter nog wel aanspraak maken op jouw legitieme portie. Dat kan soms voordelig zijn, omdat jij dan recht hebt op een bedrag in geld. In de wandeling heeft deze daarom de contantenverklaring.
Bij verwerping treden jouw afstammelingen samen voor jou in de plaats. Als jij kinderen hebt, is het dus van belang deze tijdig op de hoogte te stellen.
Voor verwerping door minderjarigen en mensen die onder curatele staan is machtiging van de kantonrechter nodig. Die machtiging wordt in de regel alleen verleend als de nalatenschap duidelijk negatief is.
Wat kunnen wij voor jou doen?
Wij kunnen jou adviseren wat voor jou de beste keuze is en wat de gevolgen daarvan zijn. Het is dan wel belangrijk dat jij daar niet te lang mee wacht.
Verder kunnen wij jou adviseren of sprake is van zuivere aanvaarding (door jou of door een of meer andere erfgenamen). Dat is niet alleen voor de erfgenamen, maar bijvoorbeeld ook voor schuldeisers van de erflater van belang. Zo nodig kunnen wij daarover een procedure bij de rechter voeren. Wij kunnen ook de nodige verzoeken aan de kantonrechter doen en andere procedures voeren.
