Auteursrechtinbreuk en handhaving

Wanneer is sprake van een inbreuk?

Auteursrechtinbreuk doet zich voor bij schending van exploitatierechten en persoonlijkheidsrechten. Als iemand bijvoorbeeld andermans werk nabootst, kan sprake zijn van auteursrechtinbreuk. Voor het bepalen van auteursrechtinbreuk gelden de volgende stappen:

1. Is het werk beschermd?
   Als het werk geen bescherming geniet, dan mag je dit werk meestal overnemen.
2. Is sprake van een openbaarmaking of verveelvoudiging?
   • Verveelvoudigen bestaat kort gezegd uit kopiëren en bewerken. Verveelvoudiging vereist een bepaalde (re)productiehandeling.
   • Openbaarmaking is eigenlijk een publicatie van een werk. Dit kan door het werk te tonen, verhuren, uitlenen of op een andere manier ter beschikking te stellen aan het publiek.
3. Stemmen de totaalindrukken overeen?
   Hierbij wordt gekeken of de producten (te veel) op elkaar lijken. Getoetst wordt of auteursrechtelijk beschermde trekken zijn overgenomen.
4. Is sprake van ontlening?
   Alleen bij ontlening is sprake van auteursrechtinbreuk. Als de totaalindrukken overeenstemmen, geldt een vermoeden van ontlening. Dit vermoeden is te weerleggen, door bijvoorbeeld aan te tonen dat bij het ontwerpproces geen sprake was van ontlening. De vermeende inbreukmaker moet dit bewijzen. Als hij hier niet in slaagt, wordt hij vermoed te hebben ontleend. Slaagt hij hier wel in, dan is geen sprake van inbreuk.
5. Is er een (wettelijke) beperking?
   Ten slotte wordt gekeken of een wettelijke beperking van toepassing is, zoals het recht op een citaat, een toelaatbare hyperlink of het portretrecht.

Wat zijn de mogelijkheden bij een inbreuk?

Als de inbreuk op auteursrechten vaststaat, heeft de rechthebbende de volgende vorderingen:

1. Verbod
   De rechthebbende kan de verdere openbaarmaking en verveelvoudiging van zijn werk verbieden. Dit verbod kan de rechter ook aan een tussenpersoon opleggen.
2. Schadevergoeding
   De rechthebbende kan kiezen tussen vergoeding van zijn gederfde winst of winstafdracht door de inbreukmaker. Daarnaast bestaat het recht op vergoeding van reputatieschade. In iedere zaak wordt de schadevergoeding anders begroot.
3. Vergoeding van volledige juridische kosten
   Bij auteursrechtinbreuk bestaat vaak het recht op volledige vergoeding van de juridische kosten. Dit is niet altijd het geval, bijvoorbeeld bij zeer eenvoudige inbreukzaken.
4. Vernietiging of opeising van de inbreukmakende goederen
   De rechthebbende kan kiezen tussen vernietiging of opeising van de inbreukmakende goederen. Dit geldt ook voor de materialen die hierbij zijn gebruikt. Als de rechter nog niet over de inbreuk heeft geoordeeld, kan de rechthebbende ook beslag leggen op de inbreukmakende goederen.
5. Informatieverschaffing
   Bij auteursrechtinbreuk moet de inbreukmaker ook alle informatie verschaffen over de herkomst van de inbreuk. Hieraan kan de rechter een dwangsom verbinden.
   
   Van inbreuk is geen sprake als de maker een licentie verleent, waarbij het auteurscontractenrecht ook van belang is. Hier kunnen onze advocaten jou ook meer over vertellen.